Rem Koolhaas | 2014 Venedik Mimarlık Bienali

Photo:Salih Küçüktuna , Punta della Dogana, Venice 2012 

Rem Koolhaas'ın beklendiği gibi 2014 Venedik Mimarlık Bienali'nin küratörü olduğu resmen açıklandı . Koolhaas kısa bir açıklama ile bu durumun mimarlığın temel unsurlarına yeniden bakmak ve mimarlık alanında keşfedilebilecek yenilikler için bir fırsat olduğunu vurguladı. geçtigimiz Venedik Mimarlık Bienali üzerine yapılan tartışmalara girmeyeceğim ancak bienalin derin etkiler bırakmadığı da bir gerçek olarak kayıt edilmiş oldu.

Peki Rem Koolhaas'ın iki cümlelik açiklamasindaki acaba ilgi çekici olabilecek fikirler ne olabilirdi ?

Son döneminde OMA'nin kırsal(countryside) üzerine yoğunlaştığını biliyoruz. Aslında 2012 yılında aldığı Charles Jencks ödülü konuşmasında bir detay olarak Time dergisinin mimarları hangi yıllarda kapak yaptığı ile ilgili bölüm ilgi çekiciydi. 40'lar 50'ler en popüler olduğu dönem olan 60' lar ve en son kapak Philip Johnson ile 1979 , yani aslında mimarlık günümüzde o kadar da popüler bir çağ yaşamıyor. Bu konu ile konuşmasının sonuç bölümündeki kırsal alanlar üzerine yoğunlaşan çalişmaları ve Bienal'in özet açiklamasi arasinda ilk bakışta görünmeyen bir bağlantı olduğunu düşünüyorum. Kırsalın potansiyelleri üzerine örneklemeler yaparak dünya üzerindeki karasal alanlardaki şehirlerin ayak izinin aslinda kırsal alana oranla %2 gibi küçük bir alanı kapladığından başlayarak bu alanlarin modernizasyonun son aşamalarını yaşadığını ve aslinda 'doğasının' yok olmakta olduğunu, burada yaşayan insanların metaforik anlamıyla yine yok olmakta olduğunu ancak bu alanlara yakından bakıldığında önemli ve yeni bir mimarlık fikri bulunabileceğini söylemekte.Üstelik bu alanlardaki mimarlığın da mimar ürünü olmadığı anonim(man-made karşılığı olarak) olduğu da bir tespit. Yani tersten okuduğumuz zaman; yeni bir mimarlık fikrine ihtiyaç olduğunu, şehirlere odaklanan bir perspektif üzerinden değil potansiyelleri olan bir kırsalda (countryside) dönüştürülebilecek bir fikir olabileceğinden ve hepsinden önemlisi bütün bu kayboluşlarla birlikte sonunda mimarlığın kaybolacağı endişesiyle "mimarlığın temel unsurlarının" taze bir bakışla yeniden düşünülmesi gerektiğinden  bahsetti diye düşünüyorum. Bu yeniden düşünme fikri bugün degil en azından geçtiğimiz on yıl içerisinden başlayarak satır aralarinda da olsa çok önemli mimarların, teorisyenlerin, akademisyenlerin ve mimarlıkla ilişkili disiplinlerdeki kişilerin zaman zaman dile getirdiği bir konu.  Bugün mimarlığı körü körüne severek ve ona büyük anlamlar yükleyerek veya geçmişe dönük derin köklerine bağlanarak korumacı ve tutucu bir bakış geliştirmektense  yeni bir mimarlık fikri geliştirerek o kökleri beslemek gerektiğini düşünüyorum. Eğer sezgilerimde yanılmıyorsam bir sonraki bienal bu konu üzerine yoğunlaşacak.Rem Koolhaas'ın güncel fikirlerini anlattiği birkaç video'yu paylaştım.